Tipografi bir sanattır ve sanatın hiçbir kuralının olmadığı söylense de tipografi konusunda uyulması gereken temel ilkeler vardır. Gerilmiş fontlar, karakter aralığı tutarsızlığı, metinlerin okunurluğunun zor olması ve çok fazla font kullanılması gibi eylemler işin tasarımcısını “amatör” olarak gösterebilir.
İyi tipografi, amatör ve profesyonel tasarım arasındaki farktır. Okuyucunun ilgisini uyandırır ve mesajınızın okunmasını sağlar.
digitalsynopsis.com sitesinde okuduğum bir makaleyi aslına sadık kalmaya çalışıp, çevirisini yaparak sizinle paylaşmak istedim. Sektörde yeni başlayan bir tasarımcı da olsanız, tecrübeli bir profesyonel de olsanız aşağıdaki temel bilgiler eşliğinde temelinizi gözden geçirmenizde fayda var. Fazla bilgi hiçbir zaman göz çıkarmaz:)
1) Temelleri Öğrenin
Yazı karakterinin kompozisyonu, belirli sözcükleri; doğru ölçümleri ve merkezi spesifikasyonları içermektedir. Bunlar her zaman belirlenmeli ve dikkate alınmalıdır. Tipografinin temelleri üzerinde daha hakim olabilmek için eğitim almalısınız.
2) Yazı Tiplerini Not Alın
Bazı yazı karakterlerinin belli psikolojileri vardır ve tasarımınızı uygularken, seçiminizin hedef kitleniz ile bağlantılı olduğundan emin olmanız gerekir.
3) Kerning’i (Karakter Aralığı) Anlayın
Kerning, modern bir sonuç elde etmek için karakterler arasındaki boşluklara ince dokunuşlar yapmaktır. Buradaki temel amaç, her karakterin arasındaki boşluğun mükemmel hazırlanmış metinler için bile estetik durmasını sağlamaktır.
4) Fontlarınızı Sınırlandırın
Birden fazla fonta ihtiyacınız olduğunu düşünüyorsanız sadece iki veya üç typeface ile sınırlandırdığınızdan emin olmalısınız. Ana metin için bir font ve bir boyut, başlık için bir ve alt başlık için bir tane seçebilirsiniz.
5) Hizalamayı Doğru Uygulayın
Hizalama, tipografide zorunlu bir kavramdır. Pek çok tasarımcı “Justified” ile “Center Aligned” arasında hangisinin paragrafları okumayı zorlaştırdığını bilmemektedir.
6) Hiyerarşinizi Canlandırın
Tipografik hiyerarşi, belli biçimdeki satırların önemini vurgulamanın yoludur. Bunun sonucunda, bilgi akışı sırasındaki sıkıcılığı canlandırmış olursunuz.
7) Grid (Izgara)’ler ile Çalışın
Bir grid ile çalışmak, çalışma alanındaki en ufak detayın mantıklı ve görsel bir uyum sağlaması amacıyla diğer noktalarla ilişkili olmasını sağlar.
8) Eşleştirmelerinizi Akıllıca Yapın
Genel olarak her tasarım için en fazla üç font kullanmanız doğru olur. Bunlar, başlık; alt başlık ve ana metin. Aynı anda çok fazla font kullanmak, her şeyin dağılmasına sebep olabilir.
9) Eşleştirme için Mükemmel Bir “İkincil Font” Seçin
İkincil font, tasarımın genel istikrarını veya tutarlılığını kaybettirmeden; birincil fontta olduğu kadar çekici olmalıdır.
10) Ölçmeyi Öğrenin
Tipografik ölçme (measuring) bir metin bloğunun tam genişliğini ifade eder. Bir karakterin yüksekliğine “x-height” yani x yüksekliği/ağırlığı denir. Her karakterin genişliği ise “set width” yani genişlik ayarı olarak bilinir.
11) Öncelik “Okunabilirlik”
Her ne yapıyorsanız yapın, insanların verdiğiniz mesajı okuyabildiğinden emin olun.
12) Fontunuz için Paletinizi Akıllıca Seçin
Renk, bir tasarımcının en güçlü araçlarından birisidir. Birden fazla fontu bir araya getirirken tasarımınıza uygun doğru renkleri belirlemek için renk teorilerine dikkat edin.
13) Dullara (Widow) ve Yetimlere (Orphan) Dikkat Edin
Widow (dul), bir paragrafın parçası olan ve sonraki sütuna kaydırılan tek metin satırıdır. Tek başına kalan istisna bir sözcük — yetim (orphan) — ile temelde aynıdır. Bu sorunları ortadan kaldırmak için satır uzunluklarıyla, harf aralıklarıyla -belli olmayacak şekilde- oynayabilir veya farklı bir çözüm üretebilirsiniz.
14) Fontları Germeyin
Genel olarak, fontlar her harf biçiminin ayrıntıları (şekiller ve ölçümler) dikkat ve titizlikle oluşturulur. Bir fontun uzatılması / gerilmesi / süzülmesi verimliliğini ve değerini ortadan kaldırıyor.
15) Her Beyaz Alanın, Boş Alan Olmadığını Hatırlayın
Akıllıca kullanılan bir beyaz alan:
Kompozisyonun belirli bölümüne daha fazla odaklanma imkanı sağlar.
Tasarıma “nefes” aldırır.
Tasarım bileşenlerini dengeler.
Tasarıma bir miktar çok yönlülük katar.
16) Tasarım Kalıplarından Kaçının
Trendler gelir ve geçer. Yeni tasarım stilleri ve/veya yöntemleri de değişkendir. Trendleri incelemek, tasarım bileşenlerini nasıl analiz edileceğini öğrenmek demektir. Onları anlamaya çalışın ancak dikkatli bir değerlendirme yapmadan herhangi bir yargıya varmaktan kaçının.
17) Doğru Araçlarla Çalışın
Bir tasarımcı, hangi araçların işine yarayacağını bilmelidir. Bu konuda en popüler olanlar Adobe tarafından üretilmiştir. Ücretleri araçların gerçekten pahalı olduklarını unutmayın; bu yüzden satın almanız gereken (gerçekten ihtiyaç duyduğunuz) ve gerekmeyenleri iyi düşünmek gerekir.
18) Dilbilgisi Kurallarına Uyun
Dilbilgisi kurallarının doğru kullanımı, tasarımınıza profesyonellik katan ince ve güçlü bir detaydır.
19) İlham Verici Şeyler Bulun
Hayatın içerisindeki her şey gibi ilham bulmak da epey vakit alabilir. İş tutkunuzu alevlendirebilecek kıvılcım kesinlikle çevrenizde. Dikkatinizi çeken fontları ve grafikleri bulmaya çalışın. Bunların ardından, oyuna dahil olmaya çok yaklaştınız demektir.
20) Pratik, Pratik ve Daha Fazla Pratik!
Düzenli yapılan pratikler, yeteneklerinizi/becerilerinizi keskinleştirir. Tipografi kurallarını ve yönergelerini bilmek, tipografi bileşeni olan hemen hemen her şeyi geliştirebilirsiniz demektir. Bunun için yalnızca her kuralın nasıl yürüdüğünü bilmeniz yeterli olacaktır.
