Diyafram açıklık değerini F Stop değeriyle kullanmaya alışık olmakla birlikte son yıllarda bu değerin T değeriyle de ifade edildiğini görmeye başladık. Peki T Stop Nedir? F Stop ile arasındaki farklar nelerdir?
Konunun başında açıklamak gerekirse fotoğrafçılar için daha pahalı olması sebebiyle çokta önemli olmayan TStop Lensler çekim anında farklı lensler kullanarak film çeken kişiler için oldukça önemlidir.
Öncelikle F Stop değerlerinin nasıl bulunduğunu açıklamakta fayda var. F-Stop genellikle fotoğraf lenslerinde gördüğümüz diyaframı ifade eden tamamen matematiksel hesaplar kullanılarak oluşturulan bir değerdir. f stop sayıları merceğin odak uzunluğunun diyaframın çapına bölünmesi esasına göre matematiksel olarak bulunur. Örneğin 50mm’lik bir lensin diyafram çapı ( lensin mercek çapı ) 25mm ise o lensin en açık diyafram değeri F 2 olarak hesaplanır. Yani üretilen değer tamamen teoriktir.
F değerinde teorik bir hesaplama olduğu için bu hesaplamada ışığın lensin içine girip merceklerden geçerken ki kayıpları dikkate alınmaz bu da farklı sayıda mercek içeren fakat aynı diyafram değerine sahip olan iki lens arasında fark oluşturur. Örneğin; 24mm f/2.8’de az da olsa gözle görülebilecek kadar daha aydınlık bir görüntü elde edilirken 100mm f2.8’de daha fazla mercek kullanılması sebebiyle 28mm’ye göre daha az parlak bir görüntü oluşturur. Bu küçük fark fotoğrafçılık alanında pek fark yaratmaz. ISO ve perde hızıyla oynayarak bu çok az farkı tolere edebilirsiniz fakat film çekimlerinde böyle bir durum söz konusu değildir. Genellikle görüntü yönetmenleri bir diyafram değeri belirlerler ve o sahnenin tüm çekimleri aynı diyafram değeriyle gerçekleştirilir.
T-Stop lensler nerede kullanılır
Örneğin; Görüntü Yönetmeni, oyuncuyu önce 28mm f/2.8’de 1\50 enstantane değerinde çekip, planın bir arkasına gelecek çekimde aynı oyuncuyu 100mm f/2.8’de 1\50 enstantane değerinde çektiğinde arada ışık farkı oluşur, ve bu pek istenmeyen bir durumdur. Bu sebeple sinemada kullanılan lenslerde diyafram F-stop’tan farklı olarak T-stop adı verilen farklı bir ölçümleme ile ifade edilir.
T-stop genellikle sinema lenslerinde kullanılan ve ışığın lens içerisindeki kayıpları da hesaba katılarak oluşturulan diyaframı ifade eden bir değerdir. Bu değer f stop’tan farklı olarak ışığın mercek içerisindeki kırılımlarını da hesaba katarak diyafram değerini oluşturur. Örneğin 85mm t1.5 ile 24mm t1.5 tam olarak aynı ışık değerini verir. Bu sebeple Sinema Serisi Lens setlerindeki tüm lensler aynı T değerine sahip lenslerden oluşur.