Bu yazımızda daha kaliteli fotoğraflar çekmemizi sağlayan prime lensleri inceledik. Prime lens nedir , zoom lens ne demek ,  diğer lenslerden ne farkı vardır, prime lenslerin avantajları, dezavantajları ve nerede prime lens nerede zoom lens tercih edilmeli gibi konulara bakacağız.

Prime Lens Nedir ?

Nikon 50mm f1.4 manüel prime lenstir. f1.4 diyafram açıklığı sayesinde ışıktan dolayı avantaj sağlar.

Teorikte prime lens, odak uzunluğu değişmeyen, sabit odak uzunluğu olan lenslere denir. Yani zum yapılamayan (yakınlaşmayan-uzaklaşmayan) lens grubuna prime lens (ya da sabit uzunluklu lens) denir. Prime lensler aynı zamanda hızlı lensler ya da asal lensler olarak da isimlendirilirler. Örnek vermek gerekirse 50mm f1.8, 135mm f2.8 16mm f2.8 gibi lensler prime lenslerdir. 18-55mm veya 10-18 mm gibi lensler ise zum lens lenslerdir.

Fotoğrafa yeni başlayanlar için genellikle garip karşılanır prime lensler. Zum yapabilen lensler varken zum yapamayan bu lens gurubunu tercih etmek aslında düz mantık ile bakıldığında yanlış bir yorum da değildir. Ama işin aslı öylemi acaba? Kullanmadan kimse bilemez…

Prime Lenslerin Avantajları

Prime lenslerin üretim tarihi zum lenslerden daha eski olduğu biliniyor. Yani aslında zum lensler sonradan icat ediliyorlar. Dolayısı ile prime lense ne gerek var sorusu mantık olarak doğru değildir.

  • Genellikle Prime Lensler geniş diyafram ile üretililer. Geniş diyafram kullanmaları lenslere iki türlü avantaj daha sağlar. Birincisi geniş açıklıklı lensler hızlı lenslerdir. Yani enstantane değerini daha hızlı olacak şekilde verirler.
  • Daha iyi ışık alırlar. Lenslerin ışık alma güçleri artar. Dolayısı ile İso değerinden de kazanılabilir.
  • zum lenslere göre çok daha hafif ve ergonomik olmasıdır. Taşımaları kolaydır. Çantada çok yer kaplamazlar. (istisnalar da var.)
  • Genel olarak firmalar kaliteli prime lensleri kaliteli zum lenslere göre daha uygun satarlar.
  • Prime lensler içeriğindeki optik yapıları itibari ile zum lenslere göre daha kaliteli fotoğraf çekerler. Özellikle keskinlikleri konusunda hayli iddialı durumdadırlar.
  • Bokeh kaliteleri zumlara göre daha iyidir. Hem daha karakteristik bokeh verebilirler hem de daha fazla arka planı öldürebilirler.
  • Prime lenslerin distorsiyon oluşturmaları da daha azdır.
  • Prime lenste Optikler zum lensler gibi hareket etmediği için zaman içerisinde arıza çıkarmaları daha zordur.
  • Otomatik netlemeli prime lenslerin netleme hızı ve netleme kararlılığı zum lenslere göre daha iyidir. Çok hızlı netlerler ve netleme kaçırma sapmaları çok çok azdır.
  • Prime lensler faklı isteklere de çözüm sunabilirler. Örneğin orijinal makro lensler hep prime grubundandır. 90mm f2.8, 150mm f3.5 gibi. 1:1 makro verebilir bu lensler. Ya da Shift-tilt lensler prime olarak üretilirler.

Gelelim Prime lenslerin dezavantajlarına

  • Zum yapamadıklarından dolayı kadraj alması daha zordur. Kadraja doğru sığdırabilmek için fotoğrafçının öne veya arkaya hareket etmesi gerekecektir.
  • Her prime lensle her konu fotoğraflanamaz. Dolayısı ile faklı konular için farklı lenslere ihtiyaç duyulur. Bu da hem maliyeti arttırır hem de taşınmasını zorlaştırır.
  • Diğer dezavantaj da lenslerin sürekli değiştirilmesinden kaynaklı kamera sensörünün tozlanmasıdır.

Prime Lens Kullanım Alanları

Zum lensler de aslında kolaylık sağlamalarıyla tercih edilirler. Tek bir lens ile birçok konuda kompozisyon oluşturabilirsiniz. Takıp çıkarma derdiniz olmaz. Tek lens ile geziyi tamamlayabilirsiniz. Bir geziye çıkacaksanız hem kırları bayırları hem de ağaçtaki kuşları çekmek istiyorsanız zum lensler size göredir. Örneğin 24-105mm f4 gibi bir zum lens işinizi görecektir . Fakat portre çalışacaksanız prime lensi tek geçmek yerinde olur.

Görüldüğü gibi sadece bir grubu tercih etmek her zaman doğru olmayacaktır. Her iki grubunda çantamızda bulunmasında fayda vardır. Fakat burada lens grubunuzun da kalitesi yine ön plana çıkacaktır.

Bu karar sizlerin daha sonraki fotoğraf stilinizden, estetik anlayışınıza kadar fotoğrafçılıkla ilgili bütün alışkanlıklarınıza ve olgularınıza yansıyacaktır… Prime lens kullanırsanız Zoom özelliğinden feragat etmiş olacaksınız. Prime lensler zoom yapmaz. Sonuç olarak lens zoom yapmadığı için o zoomu sizin ayaklarınız yapacak 🙂 daha çok yorulacaksınız, bir ileri bir geri kadraj peşinde koşacaksınız. Ama bütün bu fedakarlıkların sonucunda genel olarak daha üstün bir resim kalitesine ve daha geniş bir diyaframa kavuşacaksınız. Böylelikle lensiniz daha hızlı çalışacak daha yüksek enstantaneleri kullanabileceksiniz…

Sonuç olarak Zoom lenslerin günümüzde açabildiği maksimum diyafram genel olarak 2.8 ile sınırlıyken bu 2.8 diyaframlı lensler eşek yüküyle paralara satılmaktadır. Ancak bir prime lens 0.89 a kadar diyafram açabilir ve f:2 yahut f:1.8 versiyonları gayet ucuzdur… Prime lensler belki zoom yapmaz ama sizlere kadraf arama disiplini, kazandırır.

Pirime lensler Özellikle ışık alma kabiliyetleri, keskinlikleri ve alan derinliğindeki başarıları tercih sebeplerindendir.