Parfüm notaları ne demek, anlamı nedir?
Bir parfümün notaları, kokusunu yayma aşamalarını tanımlamak için kullanılır. Bir parfümün ortama ilk verildiği andan itibaren farklı tonlarda ve zamanlarda açığa çıkmasının sebebi bu notalardır. Parfümleri bu şekilde tanımlamanın nedeni her parfümün içerdiği esansların farklı maddelere ait olması ve her birinin ağırlık, yoğunluk ve uçuculuk gibi esansiyel niteliklerinin değişkenlik göstermesidir.
Genelde koku piramidi diye adlandırılan parfüm kompozisyonunda 3 nota vardır. Bunlar üst, orta ve alt nota olarak birbirine geçişli katmanlar olarak düşünülebilir.
Tepe notası diye de bilinen üst nota parfümün sıkıldığı anda duyulan ilk kokudur, esansların uçucu olanlarını ihtiva ettiği için etkisi kısa sürer, birkaç dakika içinde gücü azalır. Ancak etkisinin kısa süreli olması etkisiz olduğu anlamına gelmez ; aksine parfüm deneme ve seçme sürecinde tüketicinin koku duyusuna hitap eden ilk koku olması sebebiyle pazarlama ve satış bakımından önemli bir yer tutar. Karşılama etkisi bırakan bu notada genelde ferah olması sebebiyle narenciye ve hafif çiçek kokuları tercih edilir.
Kalp notası olarak da bilinen orta nota adından anlaşılacağı gibi bir parfümün kalbi, kilit noktasıdır. Bu nota kokunun genel havasını yani karakterini belirler. Üst nota etkisini yitirdikten sonra kendini belli etmeye başlar ve kati bir süre belirtememekle birlikte orta notanın etkisi genelde 20-25 dakika sürer. Parfüm satın alırken orta notanın kendini göstermek için denemesi yapılan parfüme biraz zaman tanımak en doğru olanıdır, çünkü parfüm asıl vermek istediği etkiyi bu nota ile vermeye başlar. Bu notada çoğunlukla tarçın gibi aromatik ve sardunya, ylang ylang gibi çiçieksi kokular kullanılır
Dip veya baz nota olarak da tabir edilen alt nota, üst ve orta nota girizgah yapıp kokunun ana temasını belirledikten sonra devreye girer ve parfümün kalıcılığından sorumludur. Parfüm sıkıldıktan yaklaşık yarım saat sonra kendini gösteren bu notadaki koku tonları daha güçlü ve yoğundur, kalıcılığı parfümün kalitesine göre değişmekle beraber genelde 7-8 saat sürer. Alt notalarda çoğunlukla sedir ve sandal ağacı kokularına vanilya kokusu eşlik etmektedir.
Her parfüm her tende farklı etki mi oluşturur?
Evet çünkü her birimizin teni birbirinden farklı özellikler taşıyor. Esmer, sarışın, kumral insanların birbirinden aynı ten özellikleri olduğu gibi, ter kokusu da herkeste aynı değildir. Aslında ter kokusu olan bir vücut sıvısı değildir ama bakteriler sayesinde herkeste farklı olan bir koku yayar. Kuru ciltler ve yağlı ciltlerde de parfümler farklı etki bırakırlar. Bunların yanı sıra nasıl koktuğumuz nasıl beslendiğimiz ile de ilgilidir. Şöyle düşünün, çok baharatlı beslenen biri ile sadece sebze ile beslenen birinin ten kokusu aynı olabilir mi? Ayrıca çok yoğun kokan bir ortamda parfümün bu kokudan etkilenmemesi mümkün mü? Çok sigara içilen bir ortamda aynı kalması düşünülebilir mi? Çok nemli veya çok kuru ortamlarda da parfümler aynı kokmaz. Kuru bir ortamda iseniz, parfümünüzü arada sırada yenilemekte fayda var. Nemli ortamlar ise kokunun yayılımına etki eder. Tıpkı parfümün nemli ciltte en iyi performansı gösteriyor olması gibi.Bu yüzden her parfüm her tende aynı etkiyi bırakmaz. İnsanın kendine en yakıştırdığı kokuyu bulması emek ve zaman gerektirir.
Parfümler sihirli karışımlardır ve hayatımıza güzellik katmak için hazırlar. Seçim yaparken sadece zevkinizi değil, ten özelliklerinizi de göz önünde bulundurun.
Eau de parfum ve eau de toilette gibi farklı parfüm çeşitleri bulunuyor. Bu isimlerin anlamı nedir?
PARFÜM Fransızca ‘perfume’ kelimesinden geliyor. En saf ve pahalı formu. Ayrıca içerisindeki temel yağ ile parfüm bileşim oranı ise karışımın yüzde 20 ya da 30’unu oluşturuyor. Bu nedenle de yoğun bir etki yaratıyor ve daha uzun süre etki gösteriyor.
EAU DE PARFUM “Yüzde 16 ile 18 arası konsantrasyon içerir ve parfümle aynı kalıcılığa sahip olmasına rağmen daha ucuz olur.
EAU DE TOILETTE “Genellikle sprey halinde satılıyor ve konsantrasyon oranı yüzde 15 hatta 12’ye kadar düşüyor. Ayrıca daha hafif bir kokuya sahip olduğu için diğer formlara oranla daha özgürce kullanma şansına sahip oluyorsunuz,” açıklamasını yapıyor Jan.
COLOGNE Yüzde 6 ile 8 arası değişen konsantrasyon oranıyla parfüm çeşitleri arasından en hafif olanı. “Çok güçlü bir etki yaratacak korkusu olmadan baştan aşağı rahatlıkla uygulayabilirsiniz,” diyor Jan Moran ve kalıcılığı çok az olduğu için gün içerisinde sık sık uygulamanız gerektiğinin de altını çiziyor.
Son zamanlarda üzerinde ‘doğal’ ibaresi bulunan parfümlere de rastlıyorum. Bu parfümlerin diğerlerinden farkı nedir?
Geleneksel parfümler genellikle sentetik parfüm molekülleri olan temel yağlardan oluşuyor. Egzotik bitkilerden, çiçeklerden ve meyvelerden doğal yağları çıkarmak bazen çok pahalı bazen ise zor olduğu için günümüzde birçok parfüm üreticisi aynı etkiyi gösteren temel yağlar (senetetik) kullanmayı tercih ediyor. Doğal yazan parfümlerde ise kesinlikle bu sentetik yağlar kullanılmıyor.