Ofset Baskı Sorunları ve Çözüm Önerileri

Ofset baskı yöntemi mürekkep kullanımında beş temel problem kaynağı olmaktadır;

• Ofset problemleri,
• Yapışkanlık problemleri,
• Emilme ve kuruma problemleri,
• Reolojik problemler, (Reoloji: Maddenin şekil değişikliğini (katıların deformasyonunu) ve sıvıların akış özelliğini inceleyen bilim dalıdır.)
• Görünüş problemleri gibi maddelere ayrılmaktadır.

Ofset yönteminde sorun, mürekkebin ofset suyuna transferi ya da kalıpta iş olmayan alanlara transferi sonucunda ortaya çıkmaktadır. Bu durumda mürekkep merdaneleri üstünde düzgün bir film oluşmazsa blanket üstüne ya da merdaneler üstüne birikme yaptığı esnada oluşmaktadır.

Bu problemler; kirletme, renkleme, birikme ve soyulma olmaktadır.

Ofset yöntemi, su ve mürekkep dengesi üstüne kurulmuş bir baskı yöntemi olduğundan dolayı bu iki akışkan maddenin hassas bir biçimde dengede tutulması önemli olmaktadır.

Bu dengenin sağlanamadığı durumlarda direkt olarak problemler oluşmaktadır ve bu sebeple diğer baskı yöntemlerine göre ofset yönteminde daha fazla problem ortaya çıkmaktadır.

Baskı hatası demek, baskıda fire vermek demek olduğunu bilmeliyiz ve şuan ofset yönteminin ülkemizde en sık kullanılan baskı sistemi olduğunu da dikkate aldığımızda bu hatalarının minimuma indirgenmesi maalesef ki kaçınılmaz bir durum olmaktadır.

Bu sebeple her firma, baskıda yaşanabilecek hataları en az seviyede tutmak için kaliteli elemanlara sahip olması gerekmektedir.

Şimdi gelin sorunlardan bir kaçına birlikte bakalım ve çözüm yöntemlerini inceleyelim.

KİRLETME

Mürekkep hazne suyunun içine karışıyor ve işsiz alanlarda kirletme yapıyor.

Sebebi :

• Mürekkep merdanesi çok basıyor.
• Mürekkep haznesinden verici merdanelerin tükettiğinden fazla mürekkep gönderiliyor.
• Su merdaneleri ayarsız
• Hazne suyu pH ayarı bozuk veya eskimiş.
• Mürekkep suya karşı aşırı hassas ve suya fazla karışıyor.

Giderme Yöntemi :

• Kontrol et yeniden ayarla.
• Mürekkep hazne ayarı yap.
• Yeniden ayarla.
• Blanket altı beslenmesini kontrol et.
• Hazne suyu pH değerini kontrol et, suyu yeniden hazırla.
• Mürekkep viskozitesi çok düşük veya fazla inceltilmiş olabilir.

TON

Hazne suyu kalıp üzerindeki işsiz alanları temiz tutamıyor.

Sebebi :

• Su merdanesi ayarsız.
• Su merdane kılıfları eskimiş.
• Mürekkep merdaneleri çok sıkı yerleştirilmiş ve ayarsız.
• Hazne suyu çok eski, bozuk veya yanlış hazırlanmış.
• Kalıp iyi hazırlanmamış.
• Merdanelerin yüzeyleri yıpranmış, asınmış.
• Blanket altı beslemesi yanlış.
• Aşırı sıcak baskı ortamı.
• Mürekkep-su dengesi iyi kurulamıyor.

Giderme Yöntemi :

• Kontrol et, ayarla.
• Kaplamayı değiştir.
• Kontrol et, tekrar yerleştir ve ayarla.
• pH ayarı yap, yeni çözelti kullan.
• Kalıbı değiştir.
• Değiştir veya temizle.
• Beslemeyi doğru yap.
• Hazne suyu sıcaklığını kontrol et, ortam havalandırmasını iyi yap.
• Mürekkep suya karşı aşırı hassas veya mürekkep fazla inceltilmiş.

MÜREKKEP ÇÜRÜMESİ

Mürekkep; merdanelerin, blanketin ve kalıbın üzerinde birikiyor.

Sebebi :

• Mürekkep suya karşı çok hassas, süratle su alıyor ve yapısı bozuluyor.
• Fazla su ile baskı yapılıyor.
• Merdaneler ayarsız, yanlış yerleştirilmiş.
• Blanket altı beslemesi yanlış.
• Hazne suyu yanlış hazırlanmış.

Giderme Yöntemi :

• Mürekkep viskozitesi çok düşük olabilir. Daha az su ile çalış.
• Kontrol et, ayarla.
• Kontrol et, hassas besleme yap.
• Hazne suyu pH değerini kontrol et, gerekirse suyu yeniden hazırla.

YOLMA

Baskı zayıf, kolayca çiziliyor ve yüzeyden ayrılıyor.

Sebebi :

• Kağıt yüzeyi çok zayıf, parçacıklar ve lifler kopuyor.
• Mürekkep kullanılan kağıt için çok yapışkan.
• Fazla su ile baskı yapılıyor.
• Blanket altı fazla beslenmiş.
• Blanket yüzeyi fazla yapışkan, bozuk, fazla forsaile çalışmak gerekiyor.

Giderme Yöntemi :

• Mümkün ise kağıdı değiştir.
• Mürekkebin yapışkanlığını uygun yumuşatıcı ile azalt.
• Daha az su ile çalış.
• Beslemeyi kontrol et.
• Blanketi değiştir.

MÜREKKEP UÇUŞMASI

Mürekkep baskı sırasında küçük parçacıklara ayrılarak toz halinde etrafa yayılıyor.

Sebebi :

• Çok fazla mürekkep ile baskı yapılıyor.
• Mürekkep çok fazla yumuşatılmış.
• Hazne suyu pH değeri yanlış ayarlanmış.
• Merdanelerde statik elektrik var.

Giderme Yöntemi :

• Daha az mürekkep ve su ile baskı yapın.
• Yumuşatıcıyı önerilenden fazla kullanmayın,
• Hazne suyunu kontrol et.
• Silindirleri dikkatli yerleştir, aşırı ısınmalara engel ol.

KURUMA VE ZAYIF SÜRTÜNME DAYANIKLILIĞI

Mürekkep baskıdan sonra geç kuruyor ve kolayca ele çıkıyor.

Sebebi :

• Fazla su ile baskı yapılıyor.
• Kağıt yüzeyinin emiceliği çok az.
• Kağıdın pH değeri çok düşük ( pH değeri 4.5’ dan büyük olmalı) ve nemli.
• Matbaada rutubet çok fazla.
• Mürekkep yeterli kurutucu içermiyor.
• Mürekkebe fazla yumuşatıcı ilave edilmiş.
• Hazne suyu fazla asidik ( pH değeri 4.5’ dan az.)

Giderme Yöntemi :

• Daha az su ile çalış.
• Mümkünse kağıdı değiştir, kağıdın nem almasını önle.
• Matbaa ideal nemliliği %50- %60’ dır. Hava sirkülasyonunu sağlayın.
• Mürekkebe önerilen kurutucudan ilave edin.
• Önerilen katkı maddeleri dışında mürekkebe yabancı madde karıştırmayın. Yumuşatıcı ve örtücü beyazı fazla kullanmayın.
• Hazne suyu pH değerini kontrol edin.

ZAYIF RENK YAPIŞMASI

Üst üste gelen renkler birbiri üstüne tutmuyor, renk değiştiriyor veya zayıf kalıyor.

Sebebi :

• Kullanılan mürekkep serisinin yapışkanlık sırası yanlış.
• Mürekkep serisinde renk şiddetleri ayarsız. Bazı renkler zayıf kalıyor, fazla mürekkep vermek gerekiyor.
• Fazla su ile baskı yapılıyor.
• Altta kalan mürekkep filmi çok kalın.

Giderme Yöntemi :

• Basılacak iş için uygun mürekkep serisi kullanın.
• Mürekkep verirken ayarları dikkatli yap.
• Sert mürekkepleri yumuşatıcı ile yumuşat.
• Daha az su ile baskı yap.
• Daima alta ince tabaka mürekkep ver.

BLANKETTE BİRİKME VE PARLAMA

Blanket üzerinde zamanla kalıp üzerindeki işin izi oluşur. Ayrıca kağıt lifleri blanket ve mürekkep merdaneleri üzerinde birikir.

Sebebi :

• Aşırı mürekkep su ile çalışmak mürekkebin zamanla çürüyerek blanket ve merdanelerde birikmesine neden oluyor.
• Kalitesiz ve yetersiz temizleyiciler kullanılıyor.
• Kağıt yüzeyi çok zayıf lifleri kolayca koparak merdanelere yapışıyor.
• Mürekkep kullanılan kağıda göre fazla yapışkan.
• Blanket fazla eskimiş.

Giderme Yöntemi :

• Daha az su ve mürekkep ile baskı yapın.
• Uygun temizleyiciler kullanın.
• Mümkün ise kağıdı değiştirin.
• Mürekkebin yapışkanlığını uygun yumuşatıcı ile azalt.
• Blanketi değiştir.

MERDANELER MÜREKKEBİ AZ TRANSFER EDİYOR

Merdanelere fazla mürekkep verilmesine rağmen zayıf baskı alınıyor.

Sebebi :

• Merdaneler çok kirli.
• Merdaneler ayarsız.
• Merdane yüzeyleri bozulmuş ve eskimiş.
• Hazne suyu fazla veriliyor, su mürekkepler merdanelerine yürüyor.

Giderme Yöntemi :

• Merdaneleri kaliteli tamizleyici pasta ve solventlerle temizle.
• Merdane ayarlarını kontrol et.
• Merdaneleri değiştir.
• Daha az su ile çalış Hazne suyu pH değerini kontrol et. Gerekirse hazne suyunu yeniden hazırla.

TRAM YAYILMASI

Tramlı işlerde net baskı elde edilemiyor. Tram boyutları baskıda büyüyor.

Sebebi :

• Merdaneler yanlış ayarlanmış ve fazla forsa ile çalışıyor.
• Blanket ve merdaneler çok yumuşak.
• Blanket altı beslemesi yanlış.
• Kalıp yanlış hazırlanmış.
• Mürekkep viskozitesi çok düşük.
• Mürekkep fazla su alıp çürüyor.
• Kalıp altı beslemesi yanlış.
• Hazne suyu terkibi yanlış.

Giderme Yöntemi :

• Merdaneleri ve forsayı tekrar ayarla.
• Merdane ve blanketleri kontrol et.
• Blanket altı beslenmesini kontrol et.
• Kalıbı yeniden hazırla.
• Mürekkebe gereğinden fazla yumuşatıcı karıştırma

KALIP UÇMASI

Baskı başladıktan bir süre sonra baskı bozuluyor, zayıf baskı elde ediliyor, yapılan ayarlarla problem giderilemiyor.

Sebebi :

KALIP MÜREKKEP ALMIYOR

• Kalıp yanlış hazırlanmış veya bozuk.
• Kalıp altı beslenmesi yanlış.
• Merdaneler ayarsız.
• Kalıp kalın olarak zamklanmış, İş üzerindeki zamk (gum arabik) kaldırılamıyor.

KALIP MÜREKKEP ALIYOR FAKAT ZAYIF BASKI YAPIYOR

• Fazla su ile baskı yapılıyor.
• Kalıp veya blanket altı beslemesi yanlış.
• Mürekkep merdaneleri zayıf basıyor.
• Blanket yüzeyi zamktan dolayı çok parlak.

KALIP UÇUYOR, KÖRLENİYOR

• Kalıp yapımında hata var.
• Mürekkep ve su vericileri ayarsız.
• Kullanılan kağıt aşırı tozlu.
• Kalıp altı beslemesi yanlış.
• Hazne suyu pH değeri çok asidik.
• Hazne suyuna yabanı maddeler karışmış.
• Mürekkep dispersiyonu iyi değil.

Giderme Yöntemi :

• Kalıbı değiştir.
• Beslemeleri kontrol et.
• Ayarları kontrol et.
• Sıcak su ile zamkı temizle.
• Suyu azalt.
• Merdaneleri kontrol et.
• Blanket yüzeyini özel balanket temizleme solventi ile temizle.
• Vericileri kontrol et, ayarla.
• Kağıdı değiştir. Mümkün değil ise kağıdı bir kez boş geç. Özellikle ilk renk baskıda yapışkanlığı düşük mürekkep kullan.
• Kalıp altı beslemesini kontrol et.
• Hazne suyu değerinin pH 4.5den büyük olmasına dikkat et.
• Temiz hazne suyu kullan.
• Yeni mürekkep kullan (artık mürekkep kutusu içine toz karışmış olabilir.)