Geçtiğimiz yıl sonunda 5G’nin kullanımına başlayan Çin, 6G teknolojisi için planlarını açıkladı. (5G’den 100 kat daha hızlı olacak)
Geçtiğimiz 2019 yılında 5G teknolojisini kullanılmaya başlayan Çin 6G için ilk adımı atmış ve 6G’nin araştırılması için akademisyenler ve özel sektörden uzmanlardan oluşan 37 kişilik ekip kurulduğu açıklamıştı. 6G teknolojisinin planlanması, danışmanlığı ve önemli meselelerde öneriler getirmekle sorumlu olan ekip, 6G’nin kullanıcılarına 5G’den yaklaşık 100 kat daha hızlı internet sunacağı görüşünde.
Dünya üzerinde çoğunlukla 4 ve 4.5G mobil iletişimi kullanılırken, 5G mobil ağın sadece test amaçlı kullanılıyor olduğu bir zamanda, 6G konusunun konuşulması erken karşılanabilir. Bu yazımda mobil dünya için oldukça fazla şey ifade eden 6G’nin ne zaman kullanılacağını ve neler getireceğini ayrıntılı inceleyeceğim.
Dünyada mobil iletişim ve internet kullanım oranları
Dünyada mobil internet kullanım alışkanlığı her geçen gün artıyor. Yapılan araştırmalara göre; internet kullanıcısı sayısı 2018’de 4.02 milyarken, bu rakam 2019’da 4.38 milyarı bulmuş. İnternet kullanım oranı % 53’den %56’ya gelmiş. Aynı şekilde, dünyadaki mobil kullanıcı sayısı 2018’de 5.13 milyarken bu rakam 2019’da 5.11 milyar olarak hesaplanmış. Mobil iletişim kullanan nüfusun daha fazla olması nedeniyle, mobil internet kullanım oranınında aynı oranda arttığını söylemek yanlış olmaz.
Neden 6G
Neredeyse her gün bir teknolojik yenilik ile karşılaştığımız gününüz dünyasında, mobil iletişim konusunda bir standardın oluşması zaman alıyor. Mobil iletişimi kullanan cihaz sayısının artması ve teknolojik çeşitlilik, bu konuda daha hızlı iletişim ihtiyacını da beraberinde getiriyor. Günümüzde 5G mobil iletişim ağının sadece belli yerlerde test amaçlı kullanıldığını söylesek de, önümüzdeki birkaç yıl içinde artık bir standart haline gelerek 6G için zemin hazırlayacağını ifade edebiliriz.
Mobil iletişim tarihinde, günümüze kadar 1G den 4G ve neredeyse 5G’ye geçmeyi başardığımız söylenebilir. 6G’de bu baş döndürücü mobil internet hız ihtiyacının doğal bir sonucu olarak görülebilir.
Günümüzde kullanılan mobil iletişim ağlarında kullanılan her şey 6G ağlarında da büyük ölçüde geliştirilmiş olacak. Kelimenin tam anlamı ile 5G ağındaki gelecek her gelişme, 6G ağında, daha da iyi ve gelişmiş bir sürüm olarak karşımıza çıkacak.
6G Ne Zaman Kullanılmaya Başlanacak?
Mobil iletişim teknolojisinde, neredeyse her on yılda bir, mobil ağ standardı ortaya çıkıyor. Bu durumda 6G şebekelerinin 2030’lu yıllarda kullanılmaya başlanacağını öngörebiliriz. 6G teknolojisinin gerçek anlamda ivmelenmesinin, 5G’nin nerelerde ihtiyaçlara cevap veremediğinin anlaşılmasından sonra olacağını söyleyebiliriz.
Amerikan Federal İletişim Kurumu, 6G için kullanılacak dalga frekansını belirlemiş durumda. Her ne kadar kurul, 6G ismini vermeden bunu yapmış ise de, kullanılacak frekans aralığı hakkında bir çalışma yapıldı. Amerikan iletişim kurumu, oy birliği ile 95 gigahertz (GHz) ile 3 terahertz (THz) frekans aralığını, yeni nesil kablosuz iletişim ağ testlerinin başlaması için onaylamış durumda.
Mobil şebekelerin yeni nesil mobil iletişim ağını desteklemesiyle, buna uygun cihazların geliştirilmesi sayesinde, bu şebekeden tam anlamı ile yararlanmak mümkün olacaktır.
6G Neler Getirecek
Günümüzde artık bir standart olarak kullanılan 4G şebekeler ve devamında kullanılmaya başlanacak 5G mobil ağları ile, Sanal Gerçeklik (VR), Artırılmış Gerçeklik (AI), akıllı şehirler, nesnelerin interneti, akıllı fabrikalar, otonom araçlar, robotik teknolojisi ve daha adını saymakla bitiremeyeceğimiz yeniliklerin daha hızlı ve yoğun kullanımı söz konusu olacak.
5G mobil iletişimde içeriklerin indirme hızındaki gecikmenin 4 ms olacağı hesaplanırken, 6G’de neredeyse sıfır gecikme olacağı söyleniyor. İnternetteki içeriği indirmek yerine, kaynağından hazır olarak, gecikmeksizin kullanabileceğiz. Filmlerin veya oyunların başlaması için bekleme dönemi tamamen bitmiş olacak. Görüntülü konuşmalarda aranan kişinin görüntüsü neredeyse karşısında duruyor gibi net olacak.
Sonuç olarak, mobil iletişimdeki G harfinin başındaki rakamın değişmesi, aynı zamandaki teknolojideki değişikliğin bir sonucu olarak ihtiyaçlarında o oranda değiştiğinin bir göstergesi olarak görebiliriz
PEKİ ŞU AN ULAŞILABİLİR OLAN 5G İLE NELERİ DEĞİŞTiRMEYE ADAY ?
Türkiye’de 5G’ye Geçiş
Türkiye’nin 5G‘ye adaptasyonunun uzun bir zaman alması beklenmiyor. Türkiye’de mobil operatörler bu geçişe hazırlıklı gözüküyor. Tahminen 2020 ilk entegrasyon ve 2023’e kadar hızlı bir geçiş ve yaygın bir kullanım başlayabilir.
Telekomünikasyon dünyasında son 40 yılda meydana gelen gelişmeleri şu şekilde özetleyebiliriz;
- 1G (1979); analog telekomünikasyon.
- 2G (1991); text (metin) mesaj.
- 3G (1998); mobil ve kablosuz iletişim.
- 4G (2008); bulut, IP ve gerçek mobil geniş band.
- 5G (2019); sınırsız veri kapasitesi, eşyaların (nesnelerin) interneti.
5G’nin 4G’den iki farkı var; hız ve bekleme süresi. 5G, öncekilerden çok daha büyük bir band genişliğinde çok daha hızlı bir data (veri) transferi yapabilir. Saniyede 20 gigabayt (4G’den 20 kat daha hızlı) veri aktarabiliyor. Birkaç saniyede bir filmi internetten indirebilirsiniz.
Hız aynı zamanda beklemeyi de azaltıyor, siz bir komut verdiğinizde onun icrası için beklenen zamanı da. Yani siz ABD’deki biri ile 5G’yi kullanarak, hiç zaman farkı olmadan sanki yanınızda gibi konuşuyor olacaksınız. 5G teknolojisi düşük beklemeli bir iletişim sağladığı ve çok geniş banda sahip olduğu için; eşyaların interneti ve akıllı şehir teknolojileri dâhilinde de kullanılabilir.
Çin geçtiğimiz haftalarda 5G’yi ülkenin önde gelen kentlerinde kullanıma sunmuştu. Peki 5G ile hayatımızda neler değişecek?
Telefonlarımız, saatlerimiz, evlerimiz ve otomobillerimiz, kopmayan, hızlı bir bağlantıya ihtiyaç duyuyor. Tüm bu cihazların ihtiyaç duyduğu bant genişliğini sunmak içinse yepyeni bir kablosuz ağ doğuyor: 5G
Akıllı telefonlardaki internet hızını ciddi bir oranda artıracak olan 5G teknolojisi hizmet vermeye başladı. Halka açık ilk 5G şebekesi Avustralya’da hizmete başladı.
5G ile Ultra HD çözünürlüğündeki videoları indirmek ve karşıya yüklemek, daha hızlı olacak. İnternete bağlı binlerce cihaz hayali de 5G ile birlikte gerçek olabilecek.
5G, 4G’DEN HIZLI MI?
Kısa cevap: Evet. 4G LTE bugün saniyede 1 gigabit veri aktarabiliyor; yani kısa bir HD filmi indirmeniz, kusursuz koşullarda yaklaşık bir saat sürüyor. Sorun ise 4G’nin maksimum hızına çoğu zaman ulaşamıyor olmanız.
5G, indirme hızlarını saniyede 10 gigabite çıkaracak. Elbette 5G’nin hızı da binalar, duvarlar, diğer sinyaller gibi faktörlerden olumsuz etkilenecek ve muhtemelen bu teorik hıza pek yaklaşmayacak. Ancak buna rağmen 4G’den çok daha hızlı olacak.
5G, 4G’ye kıyasla daha yüksek radyo frekanslarını kullanıyor. 4G, 20 MHz’e kadarki bantları kapsarken 5G, 6GHz’e kadar olan frekans bandını kullanabiliyor.
Bu yüksek frekansların kullanılmasının sebebi, çoğunlukla şu an boş olmaları ve verileri daha hızlı taşıyabilmeleri.
Sorun ise yüksek frekanslı sinyallerin düşük frekanslar kadar uzağa ulaşmamaları. Bu nedenle 5G’nin sunulduğu yerlerde çoklu giriş ve çıkış antenlerinin (MIMO’lar) kullanılması bekleniyor.
ÖZETLERSEK
Ancak 5G‘ye geçmek, hızlı internet sahibi olup, yüksek hızda dosya indirip, daha kolay film izlemekten çok daha fazlasını vadediyor.
5G bağlantı teknolojisinin pek çok yeni nesil teknolojiyi hızla hayatımıza sokması bekleniyor. Nelerden mi bahsediyoruz? Sürücüsüz otomobiller, akıllı evler, karanlık fabrikalar, akıllı şehirler, daha hızlı veri transferi sayesinde internet ortamında daha fazla üç boyutlu obje ve ortamla içiçe olma, sanal ve artırılmış gerçekliğin yaygınlaşması, hologramlar, avatarlar, uzaktan ameliyatlar, sanal toplantılar vb.
5G bağlantı teknolojisi bilim kurgu hissi veren pek çok yeni teknolojinin ihtiyacı olan yüksek hızlı veri transferi ve düşük gecikme hızını mümkün kılacak.
Peki ya 6G?
Daha 5G ve getireceği tüm bu gelişmeleri deneyimlemeden 6G’yi konuşmak biraz garip geliyor olabilir ama bu kadar hızlı dönüşümün yaşandığı bir dönemde 6G’nin çok yakında popüler bir teknoloji terimiolmasını bekleyebiliriz. Tabii şunu da belirmekte fayda var. Bu zamana kadar İngilizce “Generation” (Nesil) kelimesinin baş harfi “G” kullanılarak yapılan bu tanımlama hep böyle gidecek diye bir şey de yok. Bu yeni nesil teknoloji için “6G” yerine başka bir tanımlama da kullanılabilir.
6G’nin neler getirebileceğini söylemek şu an için çok kolay değil. Ancak 5G ile artan hız ve düşen gecikme hızına bakınca, belki şunu söyleyebiliriz;
6G bağlantısı öyle bir hıza ulaşacaktır ki artık herşey anında mümkün olacaktır. Yani bugün internette hızımız ne kadar fazla olursa olsun, bir bekleme, download, upload süremiz var. 5G’de beklemeler çok azalacak. Daha önemlisi düşük gecikme hızı sayesinde başta otonom araçlar olmak üzere internete sahip her tür cihaz (şey) birbiriyle güvenli ve çok hızlı bir iletişim kurabilecek.
İşte 6G’nin geleceği noktada bu bekleme ve düşük de olsa bekleme süresinin sıfırlanması mümkün. Herşey “o an” gerçekleşir. Tabii bu bugünün standartlarıyla hayal ettiğimiz bir olasılık. O dönemin yeni teknolojileri nasıl bir veri transferi ihtiyacı duyacaktır şimdiden söylemek zor.
