| Doğum | 1919 İstanbul |
|---|---|
| Ölüm | 13 Ocak 2011 (92 yaşında) İstanbul |
| Meslek | Reklamcı ve iş insanı |
Reklamcı (D. 1919, İstanbul – Ö. 2011, İstanbul). Saint Joseph Lisesinden mezun olduktan sonra yüksek öğrenimini Paris’te yaptı. Vitali Hakko’nun isteği üzerine ilk reklamını Eylül 1943’te ‘Şen Şapka’ için hazırladı. Manajans’ı kurdu. 1972’de Uluslararası Reklamcılık Derneğinin Türkiye kolunu hayata geçirdi. Başkan oldu. 1985’te ise Reklamcılar Derneğinin kurucu başkanı oldu.
Acıman’ın reklamcılığa başlaması ise abisi Moiz’in arkadaşı Vitali Hakko ile görüşerek kardeşinin iş aradığını söylemesiyle olmuştur.
Bugünkü Vakko’nun kurucularından olan Vitali Hakko, İstanbul Sultanhamam’da açtığı ilk mağazası Şen Şapka ile işe başlamış ve ilk reklam siparişini Eli Acıman’a vermiştir.
Kendisini yeni bir mesleğin içinde bulan Acıman, her ne kadar gazetecilik eğitimi ve deneyimi olsa da reklamcılık üzerine araştırmalar yapmıştır.
1943 yılında Vitali Hakko ve Mario Begian ile ortak olarak Faal Reklam Acentası’nı kurmuştur. Ancak kısa zaman sonra ortaklar işlerin bekledikleri gibi yürümemesinden dolayı ajansın tüm haklarını Eli Acıman’a bırakarak reklam işinden ayrılmışlardır. Ajansın ilk müşterisi olan Vitali Hakko, Vakko markası için Acıman ile uzun yıllar çalışmaya devam etmiş, ortaklık ilişkileri bitmesine rağmen iş ilişkileri ve arkadaşlıkları sürmeye devam etmiştir.
Faal Reklam Acentası’nın ilk ofisi olarak Vitali Hakko’nun Sultanhamam Selvili Çıkmazı’ndaki deponun penceresiz bir odası kullanılmıştır. Eli Acıman gazetelerde ilanı çıkan şirketlere “İlanınızı gördük. Ancak şöyle yazılsaydı daha iyi olurdu” şeklinde mektuplar kaleme almaya başlamıştır. Yazdığı mektuplara cevap alamamasına rağmen yılmadan yazmaya devam etmiştir. Bu mektuplardan birini Vehbi Koç’a da gönderen Acıman’ı bir gün Koç’un kayınbiraderi olan Emin Aktar arayarak, Koç Ticaret için bir deneme hazırlamasını istemiştir. Bu deneme reklam, dönemin en önemli reklamverenleri arasında olan Koç Ticaret’in Faal Reklam Acentası’nın müşterisi olmasının yolunu açmış ve uzun yıllar sürecek bir ilişkiyi başlatmıştır. Bir yıl sonra Cağaloğlu Yokuşu’nda tahta bir evin üst katına taşınan Acıman, o ofisin kendisi için Hilton Otel’i gibi olduğunu birçok kez yinelemiştir.
Eli Acıman, artan müşteri sayısına bağlı olarak büyümeye başlayan Faal Reklam Acentası’nın ismini 1953 yılında Faal Ajans olarak değiştirmiştir.
Ajansın kurulduğu günden itibaren büyümeye ve gelişmeye devam etmesine rağmen Acıman, reklamcılık noktasında eksik kaldığını düşünerek mesleği öğrenmek için Amerika’ya gitmeye karar vermiştir.
Eli Acıman Amerika’dayken 1964 yılında Hürriyet gazetesinde yayınlanan ve Faal Ajansı’nda adının geçtiği dört ajans ile artık çalışmayacaklarını bildiren ilan, ajansın sonunu hazırlamıştır. Acıman bunun sonucunda kendi soyadını vererek Acıman Ajans’ı kurmuştur ancak başvuru mektuplarının çoğunun Acıman Ajans yerine “Man Ajans” olarak gelmesiyle birlikte ajansın adını “Manajans” olarak değiştirmiştir.
Sahibi olduğu Manajans yıllar boyunca Türkiye’nin önde gelen markaları, şirketleri ve reklamcılarıyla çalışmıştır. Hem müşteriler hem de ajans çalışanları için Manajans bir okul, ekol haline gelmiştir. Bu ajansta yetişen reklamcılar, ajanstan ayrılarak reklam sektörü içinde yeni bir yol çizmiş ve Türk reklamcılığının gelişmesine de katkı sağlamışlardır. Günümüz reklam ajanslarının önemli bir bölümü temellerini Manajans’tan almıştır.
REKLAM sektöründe, “Kral bira, lüks bira” (1969, Tuborg), “Soylu yün halı” (1976, Saray), “Fark edilirsiniz” (1977, Beymen), “Hizmette sınır yoktur” (1980, YKB), Sony varken Sony alınır” (1987) gibi pek çok sloganla tanınan Eli Acıman, ANAP ve Turgut Özal isimleriyle de mutlaka anılır. ANAP’ın 1983 yılında yakaladığı seçim başarasının arkasındaki isim olarak bilinen Eli Acıman, Turgut Özal ile özdeşleşen “İcraatın İçinden” adlı program ve elindeki dolmakalemiyle ünlü “Özal Portresi”nine de imzasını atmıştı.
Vefatı
Vitali Hakko’nun ‘Şen Şapka’sı için yaptığı reklamla birlikte 1944 yılında girdiği sektörde ‘Bay Acıman’ olarak tanınan usta reklamcı, 14 Ocak 2011 günü, 92 yaşında hayata veda etti. Türkiye’nin köklü ajanslarından Manajans’ın kurucusu olan Acıman için, Neveşalom Sinagogu’nda bir cenaze töreni düzenlendi.
Monografisini Nil Baransel 2003’te “Eli Acıman” adlı kitabında yayımladı.
Reklam Örnekleri: Soylu Yün Halı (1976, Saray), Fark Edilirsiniz (1977, Beymen), Hizmette Sınır Yoktur (1980, YKB), Sony Varken Sony Alınır (1987).
Uzun bir süre yoluna yalnız devam eden Manajans, 1985 yılında ABD’nin ünlü reklam ajansı J. Walter Thompson ile ortaklık anlaşması imzalamıştır.
13 Ocak 2011 yılında Eli Acıman’ın aramızdan ayrılmasıyla 2012 yılı içerisinde Manajans’ın hisselerinin tamamı J. Walter Thompson’a satılmıştır. Bu satışın üzerinden ajans Acıman ile arasındaki bağı hiç koparmamış ve Acıman ekolünü devam ettirmiştir.
Manajans’ın büyük bir ajans olmasında ve Türk reklamcılığının üniversitesi sayılmasında Eli Acıman’ın ajans ile yapmış olduğu ilkler önem taşımaktadır. Bu ilkler kısaca şunlardır;
· Kampanya halinde ilk basın ilanı
· İlk yerli otomobil Anadol’un lansmanı
· Ajans çatısı altında ilk ses stüdyosu
· Reklamda uluslararası ahlak yasasının Türkiye’de yayınlanması
· İlk elektronik dizgi
· İlk stratejik planlama departmanı
· İlk medya araştırması
· Kapsamlı ilk siyasal kampanya
· İlk resmi uluslararası iş birliği
· Dijital reklamcılığa ilk yatırım
· Kristal Elma Ödülleri’nin Kristal Elma’sını üreten/yaratan ajans
Türk reklam sektörü için ilklere imza atan Manajans, gücüne güç katarak ve Acıman ekolünü sürdürerek reklamcılıkta hala var olduğunu göstermeye devam etmektedir.
Acıman ve Manajans ile Türk Reklamcılığının Ses Getiren Reklamları
Acıman’ın yaptığı Şen Şapka çalışmaları, reklamcılığa adım attığı en önemli dönüm noktasıdır.
Şen Şapka reklamları 2002-2003 yılında verilen 1.Kırmızı Reklam Ödülleri’nde Hürriyet Özel Ödülü’yle onurlandırılmış; ödüller Eli Acıman ve Vitali Hakko’ya verilmiştir.
Puro Tuvalet Sabunu
Eli Acıman’ın Faal ajans döneminde imzasını attığı başarılı çalışmalarından biri Necip Akar’ın sahip olduğu Puro sabunları için yapmış olduğu “Yüzünüz Çamaşır Değildir” kampanyasıdır. Puro sabunları için yapmış olduğu kampanyada o güne kadar hiçbir markanın yapmadığını yaparak, sabun ve tuvalet sabunu arasındaki farkı vurgulayan bir çalışmaya imza atmıştır.
Shell
Türkiye’ye yatırım yapan ve yüzde 100 yerli üretim petrol kullandığını anlatarak bir imaj kampanyası oluşturmak isteyen Shell firması, Manajans ile temasa geçmiştir. Kampanya kapsamında 1970 yılının son aylarında toplamda dokuz adet ilan yayınlanmıştır. İlanlarda yerli üretim mesajı verilmiş ve Shell kendini tüketiciye anlatmayı başarmıştır.
Anadol
Koç grubu, 1966 yılında çalışmalarını tamamladığı Türkiye’nin yerli ve ilk seri üretim otomobilini piyasaya sunmuştur.
Ancak otomobile verilecek isim ile ilgili bir şey düşünülmemiştir. Buna çözüm bulmak için Koç Grubu, holdingin reklam ajansı olan Manajans’a danışmaya karar vermiştir ve Eli Acıman’dan anket yapma fikri ortaya sürülmüştür. Koç Holding tarafından fikir benimsenerek anketin ilanları gazetelerde Temmuz 1996’da yayınlanmıştır. Anket sonucunda 7 Ekim 1966 günü Türkiye’nin seri olarak üretilen ve tek Türk tasarımı otomobilinin adının Anadol olmasına karar verilmiştir.
Manajans uzun yıllar Anadol’un reklamlarını yapmayı sürdürmüştür. Reklamlar “Eski arabanızı satınız… Sıfır kilometrede bir Anadol alınız!”,“Anadol uzun yol arabasıdır”,“Yılların hayalini hakikat yapan otomobil!” gibi çok çeşitli başlıklarla yayına girmiştir.
