Bursa’da doğdum ve büyüdüm. Yani yöremin diliyle doğma büyüme Bursalıyım. Çocukluk ve gençlik yıllarını kapsayan dönemim Yeşil, Altıparmak, Tophane ve Hisar çevresinde geçti. Bu dönem, insanın kendini tamamladığı bilgi ve becerilerinin üstüne yenilerini eklediği yıllar olması nedeni ile son derece önemlidir.Bu nedenle gençliğe ulaştığım mahalleler itibarı ile birçok imge, hatıra, insana ve doğaya verilen değer, sevgi, izlenim, yaşam tarzı ve yaşanmışlıklardan ortaya çıkan tecrübeler Bursa’nın hediyesidir bana. Sonuçta Bursa’nın bana kattığı değerleri ruhumda daima hissettim ve hissetmekteyim.
benim için Erguvan ağacı da bunlardan biridir. Erguvan Ağacı şaşalı bir geçmişi olan Güzelliği ve kokusu ile bizde derin izler bırakan, uzun Asırlar boyu Bursa’da adına Bayram yapılmış tek ağaçtır. Sonraları unutulup gitti her güzel şey gibi.
Baharın müjdecisi şu günlerde Hatıralarımızda silik birer anı olarak kaldı kutlamalar, sessizce geçip gitti gözlerimin önünden.
Birçok şair ve yazar Bursayı anlatırken Erguvan Ağacını es geçmemiş.
Geçmişte düzenlenen şenliklerden birine şahit olduğu anlaşılan Evliya Çelebi Erguvan Şenliği’ni şöyle anlatmış: “Yılda bir kez Emirsultan’da, ‘Erguvan töreni’ düzenlenir. Her taraftan deniz gibi insan toplanır ki, bu kalabalık töreni anlatmakta kalem yetersizdir. ”
Tanpınar’ın ifadesiyle, “… bizim iklimde gülden sonra bayramı yapılacak bir çiçek varsa, o da erguvandır. O, şehirlerimizin ufkunda her bahar bir Diyanizos rüyası gibi sarhoş ve renkli doğar.
Ziya Osman Saba ise “Düşünceli yürürken bir yol dönemecinde, çıkacak önümüze beyaz dallarla bahar Hatırlatacak bize şen çocukluğumuzu, erguvanlı bir bahçe mor salkımlı bir avlu” dizeleri ile seslenir bize.
Yakın zamanda bir dergide yazısına rastladığım Prof. Dr. İsmail Doğan hatıralarından bahisle paylaştığı hatıra defterinden bir alıntıyı da bu satırlara taşımadan olmazdı.
“Ne lale rengi, ne dal yeşili Ne bir tas şaraptır arzuladığım Erguvan akşamlar misali içli Bir garip ruhum var Anlamadığım.”
Bursa’nın köklü geçmişinden bugünlere ulaşan simgelerinden biri olan erguvan ağacı; dayanışma, hoşgörü, sevgi ve kardeşliğin simgesi olarak yüzyıllar boyunca düzenlenen bir şenliğe adını vermiştir.
Emirsultan Dergahında, erguvan çiçeklerinin açtığı zamanlarda yapılan bir tür anma etkinliğidir. 1394-1429 yılları arasında Bursa’da yaşamış olan Mutasavvıf Emir Sultan (Şemseddin Muhammed) döneminde baharın müjdecisi olan erguvan ağacı çiçek açan ağaçlar arasında rengi, doğadaki duruşu ile Emir Sultan’ın ve Bursalıların ilgisini çektiğinden yılda bir kere yapılan bu toplantılara adını vermiştir. Emir Sultan’ın ölümünden sonra da her yıl erguvan zamanında Emir Sultan’ın türbesi ona sevgisini sunmak isteyen kişiler tarafından ziyaret edilmiş ve bu gelenek günümüze taşınmıştır.
Ne var ki Erguvan Bayramı kayıtlara göre en son 2016’da kutlanmış
Gönül istiyor ki Bursa’ya özgü bu gelenek sürsün, Sanayileşen ve plansız yapıları ile yeşili yok eden Bursa’da Yeniden yeşil şehir olmaya özenelim ve Erguvan Bayramı hep kutlansın.
