Braille’den önce

Yaklaşık 600 yıl önce de Suriyeli seçkin bir Arap profesör olan Zain-Din el Hamidi notlarını tutmak ve kitaplarını yazmak için kendi geliştirdiği bir sistemi kullandı. Doğduktan kısa bir süre sonra görme yetisini kaybeden profesör buna rağmen hukuk ve yabancı diller konusunda kendisini, kendi hazırladığı alfabeye çevirttiği kitapları okuyarak oldukça geliştirdi.

Günümüzde körler için kullanılan Braille Alfabesinin nasıl Ortaya Çıktığını merak etmiş miydiniz?

Braille Alfabesi, Fransız eğitimci Louis Braille (1809–1852) tarafından yaratıldı. 6 noktadan oluşan kabartma harfler ile okunur. Bir matris üstüne yerleştirilmiş 1 ila 6 kabartma noktadan oluşan 63 karakterden oluşur.

Gelin hep birlikte bu mucidin hayatına göz atalım. Dünya çapında görme engellilere okuma ve yazmayı sağlayan Braille alfabesini daha önce duymuş muydunuz? Peki bu alfabeyi 15 yaşındaki bir gencin bulduğunu biliyor muydunuz?

Birden altıya kadar belirli bir düzen içinde sıralanan bu alfabe, kabartmalı noktaları sayesinde görme engelli bireylerin hangi kabartmanın ne anlama geldiğini elleriyle hissederek anlayabiliyor Özel bazı karakterler dışında hemen hemen tüm dillere uyarlanmış durumda (Asya Dilleri hariç)

Louis Braille, henüz 15 yaşındayken Braille alfabesini bulan Fransız gençtir. Görme engelliler için kullanılan bu alfabeyi bulan Louis de aslında görme engelliydi. Fransa’nın bir köyünde yaşayan Louis Braille, babasının atölyesinde oyun oynarken gözüne bir cisim saplanıyor. Günlerce doktor bulamıyorlar, küçük Louis haftalarca acı çekiyor. Bu süreçte sol gözü tamamen görme yetisini kaybetti. Sol gözünün enfeksiyon kapması olması sağ gözünü de etkiledi, henüz 7 yaşındayken tamamen kör oldu. 7 yaşında dünyanın ilk Genç Körler Kraliyet Enstitüsü’nden burs alıp eğitimini orada tamamladı. 7 yaşlarında çello ve org çalmaya da başladı.

Braille alfabesinin ilham kaynağı

Braille alfabesinin ilham kaynağı askerde karanlıkta iletişim kurulmasını sağlayan “sonografi” adlı cihazdır. Gece ışık olmaksızın askerlerin iletişimini sağlayan bir kod dili geliştirilir. Charles Barbier‘in geliştirdiği bu kod, çok karışık ve öğrenilmesinin zor olmasından dolayo reddelimişit. 1821 yılında Genç Körler Kraliyet Enstitüsüne gelen Lois, Barbier’in hatasını tekrardan alfabeyi gözden geçirdi.

En büyük hatanın harflerin zor anlaşır olması olduğunu tespit etti. Yaptığı değişiklikle birlikte 6’lı nokta sistemini uyguladı Genç yaşında hatta çocuk yaşta körler için devrim niteliğinde Braille alfabesini bulan Louis, 43 yaşında tüberkülozdan hayatını kaybetti.

Braille için Yazı Tipi

Görme engelliler için geliştirilmiş pek çok yazı tipi var. Yakın zaman önce de Kosuke Takahashi, Braille Neue isimli bir font tasarladı.

Braille Neue, Görebilenler ve görme engelliler arasında ortak bir ortam kullanarak bilgi paylaşımı yoluyla alternatif iletişim yolları sunmak amacıyla, Braille ve karakterleri birleştiren evrensel bir yazı tipi oluşturan bir projedir. Görme engelliler için Braille alfabesinin görsel olarak anlaşılmasını da sağlayan Braille Neue, kapsayıcı bir toplum oluşturmanın yanı sıra eksik harfler ve baskı hataları gibi yaygın sorunlara çözüm getiriyor.