Evlerde bilgisayar, ceplerde hesap makinesi dönemini başlatan İngiliz mucit Sir Clive Sinclair kimdir?

Cep tipi hesap makinelerinden, cep televizyonlarına, ilk ev bilgisayarından elektrikli ulaşım araçlarına kadar birçok icadı dolaşıma sokan Bilgisayar dünyasının efsanesi Sir Clive Sinclair 16 Eylül 2021 tarihinde yaşamını yitirdi. 81 yaşında hayatını kaybeden Sir Clive Sinclair, İngiltere’nin en üretken mücitlerinden biriydi.

Çocukluk yıllarından başlayarak elektroniğe duyduğu ilgi onun hayatının sonuna kadar sürdü. icatlarının yanı sıra radyo alıcıları ve transistör devreleri dahil çok sayıda elektronik cihazın nasıl oluşturulabileceğini anlattığı kitaplar yazdı.

Her ne kadar kitapları çok satsa da, Sinclair 1961’de Sinclair Radionics adını verdiği şirketi kurdu. Bir dizi devre kartı ve minyatür transistör radyo üretti ama şirketi ilerletmeye yetecek kadar sermaye biriktiremedi.

Apple’ın kurucusu Steve Jobs gibi o da tasarımın her şey olduğuna inanıyordu ve ürünleri o dönem modern ve çağdaş görülüyordu.

Sinclair reklamlara da önem veriyordu. ZX81’in reklamı gazetelerde sık görülürdü.

Ucuz hesap makineleri

1972’de Sinclair Executive adlı hesap makinesini tasarlayıp piyasaya sürdü.

Ceplere giren tek hesap makinesi olan bu icat teknik olarak çok ileri seviyede olmasa da güzel görünüyordu ve her şeyden önemlisi ucuzdu.

Bu tasarım Tasarım Konseyi’nden ödül aldı ve New York’taki Modern Sanat Müzesi’nde sergilendi.

Heyecan verici icatlar

Bazı icatlarının satışı ile yaşadığı sorun ve bir takım başarısızlıkların ardından Sinclair, Science of Cambridge adlı küçük elektronik şirketinin sahibi Chris Curry ile ortak oldu şirket daha sonra Sinclair Research olarak adını değiştirdi.

1980 yılında ZX80 ve hemen sonrasında ZX81’i piyasaya sürdü. Bu küçük bilgisayarları Kit halinde 49,95, montajlı haliyle 69,95 sterlinden sattı. Rakiplerinin fiyatının 5’te 1’ine denk geliyordu. toplamda yaklaşık 300 bin adet satmayı başardı. Bu bilgisayar gününü teknolojisine göre uygulamaları ve basit oyunları çalıştırabiliyordu. Bu bilgisayarlar sayesinde 3D Monster Maze ve Mazogs gibi oyunlar popüler oldu.

Bu ürün Sinclair’in az sayıda parçayla neler icat edebildiğinin da kanıtı olmuştu.

Sinclair ZX Spectrum

1982 yılında ZX Spectrum 48K’yı piyasayara sürdü ve oyun rekabetine girdi. Bir nesle ilham kaynağı olan Knight Lore, Chuckie Egg, Jet Set Willy gibi oyunlarla ses getirdi ve prencw of persia, raid over moscow gibi oyunları ile Gönüllere taht kurdu. Sinclair beş milyondan fazla sattı. klavyenin üzerine dizilmiş basic komutları ile binlerce insana yazılım dünyasının kapılarını araladı.

Elektrikli araç

Zx spectrum’un başarısının ardından Sinclair, QL adlı yenilikçi, iş ve akademi çalışmalarına yönelik tasarımına rağmen bilgisayarın satışları sınırlı kaldı.

Sinclair enerjisini ve parasını elektronik araç gelişimine yönlendirdi.

Bu sırada başarılı icatlarının yanı sıra başarısız işlere de imza attı. Kazancının büyük bölümünü kaybetmesine neden olan C5 adlı pille çalışan elektrikli üç tekerlekli aracını 1985 yılının ocak ayında piyasaya sürdü. 

Sinclair C5

Hedefi ilk yıl 100 bin satmaktı, ancak başarısız oldu. Üretimi durdurdu, paraya sıkışında bilgisayar işini de Amstrad’a sattı. 

Bir başka icadı ise bir cep TV’si olan Sinclair TV80’di. 

Belki C5 ve TV80’le o dönem başarıya ulaşamadı ancak bugünkü elektrikli araçların ve cep telefonlarının yolunu açmış oldu. 

Sinclair Research, küçük bir araştırma geliştirme şirketi olarak faaliyetlerine devam etti. Şirket Sinclair’in kişisel malvarlığıyla finanse ediliyordu ve mucidin icatlarını pazarladı.

Ama aklından elektrikli araç üretimini çıkaramıyordu ve 1992’de hafif elektrikli bisiklet Zike’ı üretti.

Katlanabilir bisikleti Zike

Son icadı ise A-bike oldu. 12 Temmuz 2006’da piyasaya sürdü. 6 kilo ağırlığında katlanabilen bu mini bisiklet ilk 12 ayında 25 bin sattı. Ancak kısa sürede kopyaları ortaya çıktı. Tekerleklerinin küçüklüğü nedeniyle tehlike yarattığı gerekçesiyle eleştirildi. Sinclair pes etmedi ve 2008’de A-Bike Plus ve 2010’de A-Bike City’yi çıkardı. 

İcatlarının yanı sıra yazdığı şiirler, koştuğu maratonlar ve poker düşkünlüğüyle de biliniyordu. 

Sir Clive Sinclair, şimdi herkesin evinde giren kişisel bilgisayarın üretiminde öncü olarak değerlendiriliyor.

Milyonlarca sterlin kazanan bir şirket kurdu, çok sayıda ödül aldı, Margaret Thatcher tarafından fahri şövalyelik nişanı ile ödüllendirildi. Ama elektronik araçları kitleselleştirme girişimlerinin başarısız olmasından dolayı yaşadığı mali sıkıntılar ona zor anlar yaşattı.

Her şeye rağmen Sinclair, İngiltere’nin, hayallerini gerçeğe dönüştürebilen en büyük mucitlerinden biri olarak anılıyor. Bir röportajında mücitlikle ilgili şunları söylemişti:

“Bir mucidin muhteşem bir fikirle gelip bunu başkasının gerçekleştirmesini beklemesi saçmalık.

“Ya kendi kendine yapacaksın ya da hiç yapılmayacak.

İcat ettiğin Sinclair ZX Spectrum 48k bilgisarın benim hayatıma yön veren, mesleğimi seçmeme neden olan yegane alettir. Huzur içinde uyu, Sir Sinclair

Bu Konudaki (Sinclair ZX Spectrum 48k) daha önce yazdığım makale için tıklayınız